This post is also available in: Engels

Ergens in een verlaten schuur vind je deze voertuigen. Het zijn de Tucker Sno-Cats Type 743s, die van 1964 tot en met 1967 tijdens de Belgisch-Nederlandse Antarctica Expeditie zijn gebruikt. De schilderingen in de deuren werden gemaakt door de Belgische striptekenaar Hergé. Deze zijn helaas door vandalen verwijderd.

Al in 1599 zou vanaf het VOC-schip ‘Blijde Boodschap’ een glimp zijn opgevangen van Antarctica. In het logboek staat namelijk geschreven dat het schip “soo verre Suytwaerts is ghedreven namelijck op vier en tsestich graden besuyden de Straet op die hoochte wesense sach nit Suyden leggen heel hooch Berchachtig landt vol Sneeuw als het Land van Noorweghen heel wit bedekt”. De officiële ontdekking wordt echter toegeschreven aan de Rus Von Bellinghausen en de Brit Edward Bransfield die in 1820 vanaf de zee de ijzige vlakte aanschouwen.

Vanaf dat moment bloeit de interesse voor de Zuidpool: het laatste gebied op aarde dat nog door geen mens is betreden en nog in kaart gebracht moet worden. Vooral wetenschappers staan te trappelen om toegang te krijgen tot het uitgestrekte gebied dat een grootte heeft die gelijk is aan die van Europa en Noord-Amerika samen.

Terwijl Nederland op initiatief van het Koninklijk Meteorologisch Instituut tussen 1878 en 1884 zeven wetenschappelijke expedities naar de Noordpool onderneemt, proberen andere landen (Noorwegen, Groot-Brittannië, Zweden, Duitsland, Frankrijk en België) uit alle macht de Zuidpool te bereiken. In 1895 wordt het continent voor het eerst betreden en twee jaar later voert de Belgische Adrien de Gerlache een spectaculaire expeditie uit.

In de loop der jaren zetten vertegenwoordigers van heel wat naties, soms ten koste van mensenlevens, voet aan wal op Antarctica. Door de voortschrijdende techniek wordt het steeds makkelijker te overleven in het gebied ten zuiden van de 60ste Zuidelijke breedtegraad waar de koudste temperatuur ooit gemeten 88 graden onder nul is.

In 1911 betreedt de Noor Roald Amundsen voor het eerst de geografische zuidpool gevolgd, door een maand later, de Englesman Scott.

Onder de codenaam Operation Deep Freeze I onderneemt Amerika in 1955 een wetenschappelijke expeditie waarbij ook een permanent onderzoeksstation wordt opgericht. Kort daarop bouwen ook andere landen, waaronder België, onderzoeksstations.

Gaston de Gerlache, de zoon van de negentiende eeuwse Belgische held Adrien De Gerlache weet het Belgische kabinet over te halen tot een financiering van een nieuwe expeditie. In 1957 richt hij de koning Boudewijn-basis op. Die basis is opgenomen in een internationaal netwerk en dient als observatiepost voor geologische en geografische verkenning van het naburige kustgebied en gebergte. Naast het wetenschappelijk programma worden ook tochten ondernomen met tractors, hondensleeën en vliegtuigen. Hierdoor is het mogelijk kaarten van de kust en van de bergketens te maken. Op die manier wordt een nieuw gebergte ontdekt: het koningin Fabiola gebergte.

Na expedities in1957, 1958 en 1959 is het geld echter op en vraagt de Belgische regering in 1960 de Nederlandse regering om mee te doen en de kosten te delen. In eerste instantie voelde Nederland er niet veel voor maar besloot in 1962 om 650.000 gulden subsidie toe te kennen aan de expedities.

De Nederlanders deden vooral meteorologisch onderzoek in de 3 jaren van 1964 tot 1967. Daarna werd al het materiaal terug gehaald. Een gedeelte, waaronder de sno-cats is terug te vinden in een verlaten schuur.

Bron: Andere Tijden (c)