This post is also available in: Engels

Wat is de Duga Radar?
De Duga Radar Array (Duga betekend boog in het Russisch) is een Over The Horizon Radar die gebruikt werd voor het detecteren van Amerikaanse kruisraketten. De radar werd gebouwd in 1976 en bleef in gebruik tot de val van de Sovjet Unie. De radar werd dichtbij de kerncentrale van Chernobyl gebouwd vanwege zijn grote energiegebruik van 10MegaWatt. Dat is ongeveer 1 procent van wat één reactor opbrengt. De kosten van de radar zijn ongeveer 2 miljard roebel. Dat is ongeveer twee maal de kosten van de kerncentrale zelf.

Hoe hoog is de Duga Radar?
De radar heeft een hoogte van 160 meter en een breedte van 660 meter en is daarmee veel groter dan de Eiffel toren.

Waarom heet de Duga Radar ook wel “Russian Woonpecker”?
Het signaal dat de radar verstuurde had een frequentie van 10Hz en kon over de hele wereld gehoord worden door zendamateurs. Daardoor kreeg het ook wel de naam Russian Woodpecker of Russische Specht.

Vanwege het hoge vermogen verstoorde het radiosignalen over de hele wereld. Er kwamen duizenden klachten vanuit de luchtvaart, televisiestations en industrie. Sommige fabrikanten bouwden zelfs “Woodpecker Blankers” in hun apparatuur in die het signaal van de radar filterden.

Er bestond veel speculatie over het signaal. Sommigen dachten dat hij gebruikt werd door de Russen om mensen te hersenspoelen. Anderen dachten dat de Russen er het weer mee wilden beïnvloeden. Vanwege de frequentie wisten amateurs al snel dat het een radar was om kernraketten mee te detecteren.

De NATO gaf get de naam “STEEL WORK” of “STEEL YARD” maar ontkende altijd het bestaan gedurende de koude oorlog. Pas na de val van het Sovjet regime bevestigde de NATO dat het een ABM Radar (Anti Ballistic Missile Radar) was om lanceringen mee te detecteren.

In de jaren 60 waren de Russische satellieten nog niet voldoende ontwikkeld om lanceringen mee te detecteren. Ook was er de angst dat de Amerikanen over anti-satelliet systemen beschikten die de Russische satellieten offline konden halen. Het Over The Horizon (OTH) systeem was hier niet kwetsbaar voor.

De Duga radar kon lanceringen over de gehele wereld detecteren zodat de Russen binnen enkele seconden een terugaanval konden starten.

In 1989 werd het signaal niet meer gedetecteerd. De Sovjet Unie viel uit elkaar en de Russen hadden waarschijnlijk nu wel de beschikking over satellieten die raketlanceringen konden detecteren.

Huidige staat
De Oekraïense regering wil de radar afbreken. Bij normale omstandigheden wordt dit met explosieven gedaan. De radar is echter zo ontzettend groot en zwaar (17.000 ton), dat de schokgolf die ontstaat bij het neerhalen de geëxplodeerde kernreactor zal beschadigen. Hierdoor zou zich een nieuwe kernramp kunnen voltrekken.